Etnomarketing, hoe begin je eraan?

Welke marketeer of ondernemer droomt er niet van dat zijn of haar doelgroep blijft groeien? Op welke (demografische) tendenzen moet je als marketeer inspelen? In de eerste plaats is er de toenemende vergrijzing. Mijn vader werd deze week bijvoorbeeld 65, een leeftijd die ik als tiener associeerde met immobiele koffieslurpende en verrimpelde planten. Als ik hem bezig zie dan besef ik dat mijn definitie gelukkig is veranderd doorheen de jaren. De gepensioneerde babyboomers lijken vandaag de dag in de fleur van hun leven. Ze gaan op reis, doen terrasjes, verbouwen huizen voor hun kinderen, fietsen en veranderen zelfs nog van partner. Een gedroomde doelgroep voor marketeers. Het pas opgerichte Nestor is daar een goed voorbeeld van. Dit uitzendkantoor richt zich specifiek tot de 50-plussers die een nieuwe adem zoeken op de arbeidsmarkt. De Standaard wijdde onlangs een artikel aan deze start-up en ook het Canvas-programma 'Het Eerste Kwartaal' kwam over de vloer bij de West-Vlaamse oprichters. Een andere start-up dat zich toespitst op de vergrijzing in de samenleving is Cubigo, een online platform dat alle diensten samenbrengt in één dashboard voor hulpbehoevende senioren.

 

 

Een tweede tendens in de samenleving is de verkleuring. Ik deed in mijn thesis in 2001 reeds de voorspelling dat het nog een tijdje ging duren alvorens in België ondernemingen de (economische) potentialiteit zouden ontdekken van etnische minderheden. Jaren later zie je ook in België  initiatieven rond etnomarketing. Het woord minderheden is misschien zelfs misplaats als je ziet dat in bepaalde gebieden het aantal inwoners met volledige Belgische roots juist in de minderheid is. In ieder geval is het een economische realiteit. Mensen met Marokkaanse, Turkse of een andere culturele achtergrond beschikken ook over een budget dat ze wensen te spenderen. Dat zag alvast de Duitse energiegroep EON duidelijk in. Om een groter marktaandeel te veroveren binnen de zeer grote Turkse gemeenschap beslisten ze om een nieuw merk uit de grond te stampen, 'Enerji Almanya'. Red Bull trachtte vorig jaar de moslimgemeenschap in België dan weer te bereiken tijdens de Ramadan met de slogan "Pour les jours qui commencent dans la nuit". Het typische stripfiguurtje met vleugels kreeg een Djellaba aan en blikjes werden uitgedeeld aan verscheidene moskeeën.

'Enerji Almanya

De hamvraag is hoe je nu concreet aan etnomarketing begint en met welke zaken je rekening moet houden. Wist je bijvoorbeeld dat het in België, in tegenstelling tot andere landen, niet is toegelaten om de levensbeschouwing als veld op te nemen in je database? Hoe kan je deze doelgroep dan toch bereiken? Met welke zaken moet je nu allemaal rekening houden? Hoe zorg je ervoor dat je je bestaande klanten niet verliest of frustreert? Een mooi voorbeeld daarvan is winkelketen Hema die besloot om het woord paaseieren te gaan vervangen door verstopeieren en vrolijk Pasen door vrolijk voorjaar om op die manier ook de allochtone gemeenschap te bereiken. Het schoot echter in het verkeerde keelgat bij heel wat bestaande ("blanke") klanten.


Ary Maes en Gurham Tasatan zijn beiden expert in etnomarketing en kennen de antwoorden op al jouw vragen. Het DM Institute nodigt ze op 21 april uit om een boeiende sessie te komen geven over etnomarketing. Als toemaatje werd Christoph Ruys gevraagd om uitleg te geven over welke beeldtaal je het best hanteert bij doelgroepcommunicatie. Voor meer informatie kan je terecht op de website van het DM Institute.


Matthieu van den Bogaert
redacteur DM Update

Privacy & marketing: Wat mag je doen als online marketeer? - Deel 2

 Geert Somers (advocaat time.lex)

In de blogpost van vorige week gaf  juridisch specialist Geert Somers (time.lex) reeds een overzicht van wat online marketeers mogen doen op het vlak van persoonsgegevens en de verwerking ervan, databrokers en gegevensverzameling, cookies en plugins, meta tags en Google Adwords en e-mailmarketing. In dit tweede deel vervolledigt hij het overzicht van wat je als online marketeer in principe wel en niet mag in volgende vijf domeinen:

6. Virale marketing
7. Big data
8. Adblockers
9. Social media
10. Algemene regelgeving voor reclame

6. Virale marketing

Bij gebruik van tell-a-friend is geen voorafgaande schriftelijke toestemming van de bestemmeling nodig voor zover de e-mail wordt verstuurd door een bestaande klant. Informeer de bestaande klant voldoende over het feit dat je de referral contacteert met een commerciële boodschap en vermijd disproportionele voordelen voor het doen van de referral.

7. Big data

Vraag geïnformeerde toestemming voor de analyse van de big data  van natuurlijke personen. Met die toestemming op zak mag je op basis van real-time informatie heel gerichte reclame aan websitebezoekers sturen.

Geolokalisatie is toegestaan op voorwaarde van afdoende informatie en toestemming. Zo moet je minimaal informeren over:

● Wie verantwoordelijk is voor de geolokalisatie.
● Voor welke doeleinden je de geolokalisatie toepast.
● Verzetsmogelijkheden bij gebruik voor directmarketingdoeleinden.
● Aan wie je de geolokalisatiegegevens overmaakt.

Bij gebruik van cookies of apps om aan geotracking te doen, is toestemming nodig om de cookie te plaatsen en uit te lezen en om de app toegang te geven tot de gegevens in het mobiel toestel (e.g. de locatie). Je moet de gebruiker dan ook informeren over hoe hij de cookies of de app weer kan verwijderen.

8. Adblockers

Consumenten mogen reclame filteren op voorwaarde dat zij de software zelf installeren en beheren.
Als website mag je technische maatregelen nemen om de toegang voor bezoekers met adblockers te verhinderen.

9. Gebruik van social media

Social media kunnen voorwaarden en beperkingen opleggen aan het gebruik van hun platform voor commerciële doeleinden. Bijvoorbeeld met het verplicht gebruik van specifieke publicitaire hashtags (zoals #spon of #adv).

Schrijf geen neprecensies: zelf geschreven recensies onder het mom van een consument te zijn.

10. Algemene regelgeving voor reclame

• Wees altijd transparant over het commercieel karakter van advertenties, het voorwerp van de advertentie en wie de adverteerder is.

• Respecteer de algemene regels voor misleidende, vergelijkende of denigrerende reclame, reclame gericht op minderjarigen of regels voor kansspelen en wedstrijden (bijvoorbeeld geen vermomde free trials of subscription traps, geen acties waarbij de winst enkel en alleen van het toeval afhangt, etc.). 

• Houd ook rekening met sectoriële regelgeving voor alcohol, tabak, geneesmiddelen, voedingssupplementen, cosmetica, etc.).

• Laat niet valselijk uitschijnen alsof de commerciële boodschap een onafhankelijk advies of een persoonlijke, objectieve mening van een derde partij is . Zeker niet als die een incentive zou hebben gekregen voor het promoten van een product of dienst.

De in dit artikel verstrekte do’s en don’ts zijn louter informatief, ze vormen geen juridisch advies. Heb je advies nodig voor concrete marketingcampagnes of projecten neem dan contact op met Geert Somers van het advocatenkantoor time.lex. Hij kan je adviseren hoe je bijvoorbeeld de geïnformeerde toestemming best kunt verkrijgen, of bepaalde praktijken conform de wet zijn of welke informatie je moet verstrekken.

How to become a Marketing Superhero

“The DNA of a butterfly is the same as that of a caterpillar. And  the same applies to you. You have more potential than you think.”

Wie droomt er als kind niet van om een echte superheld te zijn? Zou het niet heerlijk zijn om door muren te kunnen lopen, gedachten te kunnen lezen of voorwerpen te verplaatsen met je gedachten? De buil op mijn hoofd bewijst dat ik nog steeds niet door muren kan lopen en mijn kat kijkt telkens argwanend als ik haar gedachten tracht te lezen. Aangezien er in mijn tijd geen enkele universiteit was waar je voor superheld kon studeren, ben ik maar voor marketeer gegaan. Wie had er ooit gedacht dat er 10 jaar na het verlaten van de schoolbanken een boek op de markt zou komen dat je leert om een echte marketing superheld te worden. In ‘How to become a marketing superhero’ beschrijft Martijn van Kesteren 6 superkrachten die iedere marketeer moet ontwikkelen om creativiteit te maximaliseren.

Wat was voor jou de aanleiding om dit marketingboek te schrijven?

Martijn van Kesteren

Martijn: Een held is voor mij een gewoon persoon die buitengewone dingen doet. Ik vind dat onze wereld meer helden nodig heeft. En daar het in deze wereld allemaal draait om marketing — hoe je jezelf presenteert, wat je doet, wat je daarover vertelt en ook vooral wat je daar niet over vertelt — kan de wereld naar mijn idee wel wat meer marketing superhelden gebruiken. Daarom heb ik dit boek geschreven.

Veel van je tips die je geeft zijn niet alleen handig voor marketeers, maar voor heel wat mensen. Waarom heb je je beperkt tot marketeers als (lees)doelgroep?

Martijn: Één basisregel binnen marketing is om een duidelijk afgebakende doelgroep te kiezen. Daar ik een beweging van Marketing Superheroes wil initiëren, heb ik als mijn primaire doelgroep marketeers en ondernemers gekozen.

Welk bedrijf is volgens jou een toonvoorbeeld die de superkracht consumer centricity goed toepast?

Martijn: Ik heb negen jaar bij Unilever gewerkt en mijn marketing skills verder ontwikkeld. Voor mij blijft dit bedrijf hèt schoolvoorbeeld wanneer het gaat om denken vanuit de consument. Wereldwijd bekende merken als Dove, Ben & Jerry’s en Lipton nemen consumer insights als vertrekpunt bij alles wat ze doen.

In je boek verwijs je vaak naar Ted Talks. Kan je drie Ted Talks aanbevelen die iedere marketeer moet gezien hebben.

Martijn: In mijn boek raad ik iedereen aan om de TED talk van Derek Sivers te bekijken, hoe je een beweging start. Daarnaast is de talk van Simon Sinek over zijn drie “golden circles” een absolute must-see. Als derde wil ik hieraan de recente talk door Adinda van Wely toevoegen. Tijdens TEDxUtrecht begin dit jaar vertelde zij over de kunst om met een open blik naar de wereld om ons heen te blijven kijken.

Welke superkracht vind je zelf het moeilijkste om verder te ontwikkelen?

Martijn: De uitdaging blijft, ook voor mij, het consequent toepassen van al deze kennis. Het gaat niet om plannen maken, maar bovenal om plannen te implementeren. En dat vereist dat je telkens weer uit je eigen comfortzone dient te stappen.

Tot slot nog drie tips uit het boek ‘How to become a marketing superhero’

•   Eén van de superkrachten waar iedere marketeer zou moeten over beschikken is  ‘focus pocus’. Eén van de tips die Martijn daarbij geeft is het toepassen van de ‘Triple D’: Ditch, Delegate en Do Differently. Vraag je bij ieder project af wat je kan schrappen wegens nutteloos, wat je kan delegeren en/of wat je deze keer anders kan doen. Daarnaast geeft Martijn de tip om op het einde van iedere dag de 5 zaken te noteren die je zeker moet doen de volgende dag.

•  Veel mensen hebben, onder andere door smartphones en de bijhorende social media, moeite om zich te concentreren. In het boek wordt de Pomodoro techniek van Francesco Cirillo beschreven. Deze techniek raadt je aan om 25 minuten zeer gefocust aan iets te werken, gevolgd door 5 minuten pauze.

• Iedere marketeer zou het profiel van zijn of haar consument goed moeten kennen. Een techniek die Martijn aanbeveelt is de laddering technique, een techniek waarbij je voortdurend ‘waarom’ vraagt op het antwoord van een respondent. Dit is de ultieme manier om te vissen naar het echte consumentengedrag.

Voor meer tips & tricks, kan je ook gewoon het boek kopen of Martijns Blog volgen. Doen!


Matthieu van den Bogaert

Privacy & marketing: Wat mag je doen als online marketeer? - Deel 1

Geert Somers (advocaat time.lex)

Wat mag je als online marketeer doen met de data die je verzamelt? En wat met de data die je aankoopt? Mag je gebruikers volgen? En hoe transparant moet je zijn in wat je verzamelt?

We hebben het gevraagd aan juridisch specialist Geert Somers, die zich in de dagelijkse praktijk bezighoudt met onder andere privacy en gegevensbescherming en elektronische handel bij het advocatenkantoor time.lex.

Om juridische risico’s en valkuilen te vermijden presenteren we je in deel 1 een helder overzicht van wat in principe wel en niet mag in volgende domeinen:

1. Persoonsgegevens en de verwerking ervan
2. Databrokers en gegevensverzameling
3. Cookies en plugins
4. Meta tags en Google Adwords
5. E-mailmarketing

Let wel, de richtlijnen zijn louter informatief, ze vormen geen juridisch advies.

1. Persoonsgegevens en de verwerking ervan

Persoonsgegevens verzamelen en het verwerken ervan valt onder de regelgeving op de bescherming van persoonsgegevens. Zowel consumentengegevens als professionele contactgegevens van klanten zijn persoonsgegevens. Het toepassen van de wet betekent onder meer dat persoonsgegevens:

• Enkel mogen worden verwerkt voor een rechtmatig doel en op basis van een wettelijke toelaatbaarheidsgrond.
• Adequaat moeten worden beschermd tegen diefstal of verlies.
• Niet zonder meer buiten Europa mogen worden verwerkt.

2. Databrokers en gegevensverzameling

Je mag lijsten met contactgegevens aankopen bij derde partijen, zogenoemde databrokers. Houd je aan de modaliteiten die aan deze lijsten zijn verbonden: soms is door de mensen op de aangekochte lijst toestemming gegeven voor digitale marketing, soms enkel voor analoge direct marketing.

Vraag bestaande eigen contacten liever niet om gegevens van vrienden of familie door te geven.

Pluk geen persoonsgegevens van internet om direct marketing te sturen (al dan niet digitaal).

3. Cookies en plugins

We onderscheiden functionele en niet-functionele cookies.

Voor functionele cookies, cookies die noodzakelijk zijn voor het functioneren van uw website, is geen uitdrukkelijke toestemming van de websitebezoeker nodig. Voorbeelden van functionele cookies zijn cookies voor taalvoorkeur, beveiliging of load balancing.
Bepaal ook steeds de levensduur van functionele cookies in functie van het doel ervan:

• Voor het analyseren van bezochte pagina’s,  zoekopdrachten en bezoekduur op de site is dit typisch het einde van de sessie.
• Voor testing doeleinden kan dit bijvoorbeeld tussen 2 weken en 6 maanden zijn. 
• Voor opslaan van gebruikersnaam en versleuteld paswoord kan de duurtijd van de cookie onbeperkt zijn. Deze afweging moet per cookie apart gemaakt worden. 

Hou de verzamelde informatie ook niet langer bij dan nodig voor het rechtmatig doel waarvoor ze verzameld werd.

Voor het gebruik van niet-functionele cookies en third-party tracking of analytische cookies is altijd toestemming nodig. De bewijslast dat die toestemming is verkregen, ligt bij jou als marketeer. Google Analytics wordt in principe als niet functioneel beschouwd. Beperk ook hier de levensduur tot een redelijke termijn, bijvoorbeeld tussen 6 maanden en 2 jaar na de plaatsing van de cookie.

Informeer gebruikers in een duidelijk en onmiddellijk zichtbaar cookie-statement over welke cookies voor welk doel worden geplaatst, welke informatie wordt vastgelegd en of deze aan derden wordt verstrekt. Ga hierbij nauwkeurig te werk en vermijd vage omschrijvingen zoals “voor het verbeteren van de dienstverlening”. Idealiter vraag je toestemming met een statement via een discrete pop-up of banner. Verstop informatie over cookies niet in een privacy-statement op je website.

Social-mediaplugins

Schakel de pluginfunctie van sociale media deelknoppen op je website standaard uit en werk in twee stappen:

1. Laat de gebruiker eerst met een klik een like-knop activeren voor het leggen van een verbinding met de server van het social medium.
2. De tweede klik wordt dan gebruikt om de like te geven en te delen via het social medium.

4. Gebruik van meta tags en Google Adwords

Het gebruik van meta tags in SEO en Google Adwords is juridisch gezien een vorm van reclame. Let daarom bij het gebruik van meta tags en Google Adwords op dat er geen inbreuk is op de regels voor misleidende reclame. Puur vergelijken om de consument alternatieven te tonen, is op zich meestal wel aanvaardbaar.

Gebruik andermans merk in Google Adwords enkel zolang voor de normale internetgebruiker geen gevaar voor verwarring bestaat en je concurrent geen overdreven schade aan het merkimago ondervindt.

5. E-mailmarketing

Bij e-mailmarketing, ook via SMS, is altijd voorafgaande geïnformeerde toestemming nodig via een actieve opt-in. Die toestemming moet niet schriftelijk zijn, maar zorg wel voor afdoende bewijs.

Een opt-in van bestaande klanten is niet nodig bij e-mailmarketing gaat over gelijkaardige producten en diensten als die men al van u heeft afgenomen. Ieder verder elektronisch bericht moet in een eenvoudige opt-out mogelijkheid voorzien. Het publicitair karakter van de e-mail en uw identiteit moeten duidelijk vermeld zijn.

E-mail marketing mag zonder toestemming worden verstuurd naar onpersoonlijke e-mailadressen van rechtspersonen: bijvoorbeeld info@bedrijf.be.

De in dit artikel verstrekte do’s en don’ts zijn louter informatief, ze vormen geen juridisch advies. Heb je advies nodig voor concrete marketingcampagnes of projecten neem dan contact op met Geert Somers van het advocatenkantoor time.lex. Hij kan je adviseren hoe je bijvoorbeeld de geïnformeerde toestemming best kunt verkrijgen, of bepaalde praktijken conform de wet zijn of welke informatie je moet verstrekken.

5 wetten die je best naleeft op social media

1. The law of focus
Hoeveel actieve sociale media kanalen bestaan er eigenlijk momenteel? Het exacte antwoord op deze vrij eenvoudige vraag is blijkbaar nergens te vinden. Als ik Wikipedia mag geloven zijn het er ongeveer 200, maar in de lijst komt een populair platform als Snapchat bijvoorbeeld al niet voor. Wat het exacte antwoord ook is, het zijn er in ieder geval heel wat. Focussen op enkele kanalen is dan ook de boodschap. In het Engels gebruikt men dan ook de toepasselijke uitdrukking 'Focus or you become the jack of all trades but the master of none'. Welke kanalen geschikt zijn voor jouw merk en bijhorende producten of diensten is moeilijk te zeggen. Wat kan helpen zijn de creatie van buyer pesona's of  de social media statistieken. Heel wat platformen als Linkedin, Facebook, etc. weten je immers perfect te vertellen hoe goed een bepaalde post heeft gepresteerd. Zorg er daarnaast voor dat elke link die leidt naar je corporate website voorzien is van de gepaste tags. Google Url builder kan je daarbij helpen.


2. The law of patience
Mijn grootmoeder zei steeds 'Geduld is een mooie deugd'. Ze had gelijk! Wie zijn allereerste video op Youtube zet, zal vaak de kaap van 100 views nauwelijks halen. Doorbijten en niet opgeven is de boodschap. Het duurt een tijdje  alvorens je een hechte fanbasis hebt opgebouwd of dacht je dat vloggers als PewDiepie al vanaf dag één miljoenen volgers hadden. Denk na over eventuele growth hacking strategies. In het boek van Bert Van Wassenhove 'Een digitaal Marketing plan' in 100 dagen is er een heel hoofdstuk aan dit topic gewijd. Houd er ook rekening mee dat het organisch bereik van de meeste social media platformen de laatste jaren enorm is gedaald. Het is, naast een growth hacking strategy, geen overbodige luxe om dan ook paid advertising te overwegen.

3. The law of continuity
Er is niks zo ergerlijk dan merken die een account opstarten en na 2 posts hun account verwaarlozen. Zorg ervoor dat je een content plan hebt zodat je op geregelde tijdstippen zaken kan posten. Je kan zo een plan maken in Excel of via Google Docs. Het is daarbij heus geen schande om bepaalde informatie te recycleren. Een blogpost kan een infografiek worden op Facebook, een Youtube-filmpje kan je misschien omtoveren tot een kortere Soundcloud podcast en een Linkedin-post kan ingekort worden tot een nieuwe tweet.

4. The rule of thirds
Niemand, tenzij je Kayne West of Kim Kardashian bent, is opgezet met het feit dat je enkel over jezelf praat. Hanteer daarom de regel van drie:

• 1/3 van je posts mogen puur over jezelf gaan maar wees niet te commercieel. [conversie]
• 1/3 van je posts zouden moeten aantonen dat je de expert bent in je domein. Deel dan ook interessante informatie over wat leeft in jouw domein en sector (via artikels, toonaangevende personen, etc.). [expert]
• 1/3 van je posts zouden interactie moeten bevatten met je online klanten. Je kan via tools als Google Forms, Survey Monkey of Twtpoll bijvoorbeeld vragen naar suggesties over je producten of diensten. [conversation]

5. The rule of reciprocity
Hoe kan je ervoor zorgen dat je meer 'exposure' en bijgevolg meer volgers krijgt op je sociale media kanalen? Zorg er in de eerste plaats voor dat je gepaste (hash)tags hanteert waar mogelijk. Zorg er ten tweede voor dat je zelf ook mensen volgt en hun berichten deelt en liket. Je kan daarbij tools als Klout hanteren om in te schatten wat de online invloed is van iemand.


Matthieu van den Bogaert
Redacteur Marketing Update